بیم دتکتور چیست ؟
دتکتور یا آشکارساز دود خطی، یک دستگاه مهم در سیستمهای اعلام حریق است که برای تشخیص و آشکارسازی دود به کار میرود. این نوع دتکتور از امواج مادون قرمز برای تشخیص حضور دود استفاده میکند. دتکتورهای دود به طور کلی به دو نوع نقطهای و خطی تقسیم میشوند. دتکتور دود نقطهای معمولاً در مکانهای کوچک و متوسط با ارتفاع پایین نصب میشود، در حالی که در سولهها، انبارها و محیطهایی با سقف بلند، از دتکتور دود خطی استفاده میشود.
عملکرد بیم دتکتور چیست ؟
عملکرد بیم دتکتور به این صورت است که ابتدا اشعههای مادون قرمز از هد (Head) در یک سوی سوله فرستاده میشوند و به سمت دیگر سوله ارسال میگردند. سپس پس از برخورد با رفلکتور، به گیرنده بازمیگردند. در این میان، مدارات داخلی الکترونیکی کیفیت هوای محیط سوله را بررسی میکنند و در صورت شناسایی حجم دود، اعلام حریق صورت میگیرد. در حالت نرمال، سیگنال ارسالی با کیفیتی مشابه یا کمی کمتر به سمت گیرنده بازمیگردد، اما در صورت وقوع حریق و به وجود آمدن ذرات دود، شدت پرتو مادون قرمز کاهش مییابد و این تغییرات توسط گیرنده به عنوان شناسایی حریق تشخیص داده میشود.
انواع بیم دتکتور چیست ؟
بیمدتکتورها دارای انواع مختلفی هستند که شامل بیمدتکتور فرستنده-گیرنده، موتورایز و رفلکتوری میشوند. در این بخش از مقاله، به توضیحات جامعی از هر یک از این انواع خواهیم پرداخت.
- بیم دتکتور فرستنده گیرنده:
بیمدتکتور فرستنده-گیرنده دارای دو بخش مستقل است؛ فرستنده در یک طرف و گیرنده در طرف دیگر فضای تحت حفاظت (دقیقاً مقابل آن) قرار میگیرد. در شرایط عادی (بدون حریق)، فرستنده به طور مداوم سیگنال مادون قرمزی را به سمت گیرنده ارسال میکند. تا زمانی که گیرنده سیگنال مادون قرمز را دریافت کند، وضعیت عادی است. در صورت وقوع آتشسوزی و برخورد دود ناشی از آن با این اشعه، میزان نور مادون قرمز دریافتی توسط گیرنده تغییر میکند و گیرنده این تغییر را به عنوان حریق شناسایی میکند.
- بیم دتکتور انعکاسی:
در نوع انعکاسی، هد دتکتور داخل یک محفظه در یک سمت فضای تحت حفاظت قرار دارد و در سمت دیگر فضا، رفلکتور قرار دارد. در حالت عادی، سیگنالها توسط هد به رفلکتور ارسال و پس از برخورد با رفلکتور به بیم بازگردانده میشوند. تا زمانی که این عمل ادامه دارد، دتکتور شرایط را عادی گزارش میدهد. با وقوع آتشسوزی و قرار گرفتن دود در مسیر ارسال اشعه، میزان نور دریافتی کاهش مییابد و دتکتور این حالت را به عنوان حریق شناسایی میکند.
یکی از برتریهای مدل انعکاسی نسبت به نوع فرستنده گیرنده، عدم نیاز به کابلکشی در سمت مقابل سالن است که باعث کاهش هزینه میشود. با این حال، محدودیتهایی نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال، نصب و راهاندازی در فضاهایی که معماری داخلی شیشهای است، دشوار است. همچنین، برای انبارهایی که بر روی سقف آنها شبکه خرپا وجود دارد، احتمال بروز هشدار کاذب به دلیل برخورد و بازتاب اشعه ارسالی افزایش مییابد.
- نسل جدید بیم دتکتورها (آنالیزگر محیطی)
شرکت تلنتوم انگلستان، که به عنوان یکی از برترین تولیدکنندگان بیمدتکتورهای مختلف در جهان شناخته میشود، محصولات جدیدی را با نام “او اس آی دی” (OSID) را معرفی کرده است. این محصولات جدید از جایگزینی استفاده میکنند؛ به جای استفاده از اشعه مادون قرمز برای شناسایی دود، از پرتوهای مادون قرمز و ماوراء بنفش توأماً استفاده میکنند و با پردازش تصویر، فضای تحت پوشش را آنالیز میکنند. این تکنولوژی نوین امکان شناسایی دقیقتر و سریعتر حریق را فراهم میکند و از جمله مزایای برجسته آن محسوب میشود.
مزایای بیم دتکتور چیست ؟
- هزینه نهایی کمتر
- آلارم کاذب کمتر
- ظاهر زیبا و کم حجم
- تعمیر و نگهداری آسان
- مساحت سطح پوشش بیشتر
- مناسب مناطق مرتفع و دسترسی مشکل
- کابلکشی کمتر نسبت به دتکتور دود نقطهای
- سرعت عملکرد بهتر نسبت به آشکارسازهای نقطه ای
قیمت بیم دتکتور اعلام حریق به چه عواملی بستگی دارد؟
قیمت بیمدتکتورها وابسته به عوامل متعددی است که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع و مدل بیمدتکتور: انواع مختلف بیمدتکتورها مانند دتکتورهای دود، گاز، و حرارت، قیمتهای مختلفی دارند.
- کیفیت و برند: بیمدتکتورهای از برندهای معتبر و با کیفیت، معمولاً قیمتهای بالاتری دارند.
- قابلیتها و ویژگیهای فنی: ویژگیهایی مانند دقت تشخیص، حساسیت، قابلیت ارتباط با سیستمهای اعلام حریق، و مقاومت در برابر شرایط مختلف، تأثیر زیادی بر قیمت دارند.
- منطقه جغرافیایی: قیمت بیمدتکتورها ممکن است در مناطق مختلف جهان متفاوت باشد و تحت تأثیر شرایط بازار محلی قرار بگیرد.
- نوع نصب و نیاز به تجهیزات جانبی: هزینههای نصب و نگهداری، اگر نیاز به تجهیزات جانبی مانند باتریها یا کابلها باشد، به قیمت نهایی بیمدتکتور افزوده میشود.
- خدمات پس از فروش: مواردی مانند گارانتی، خدمات پشتیبانی و نگهداری میتوانند به قیمت بیمدتکتور اضافه شوند.
به طور کلی، قیمت بیمدتکتورها با توجه به این عوامل متغیر، متفاوت است و میتواند در بازارهای مختلف و بر اساس شرایط خاص متغیر باشد.
الگوی نصب بیم دتکتور متناسب با مکان و نیازهای محیطی متفاوت است، اما چند نکته کلی و مهم وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:
- مکان مناسب برای نصب: برای عملکرد بهینه، بیم دتکتورها باید در نقاطی نصب شوند که دود به سرعت تشخیص داده شود. این اما به معنای نصب در نقاط با سرعت هوای بالا یا دودگیریهای مسدود نیست. انتخاب مکان مناسب برای نصب بسیار مهم است.
- فاصله مناسب: بیم دتکتورها باید در فاصلههای مناسب از هر منبع پتانسیل دود یا گازهای خطرناک نصب شوند. این فاصله ممکن است بسته به شرایط محیطی متغیر باشد، اما عموماً ۱۰ تا ۳۰ فوت فاصله مناسب است.
- نصب در هر طبقه و اتاق: در هر طبقه از ساختمان و در هر اتاق اصلی، باید حداقل یک بیم دتکتور نصب شود. این شامل اتاقهای خواب، سالنها، ورودیها و آشپزخانهها میشود.
- آزمایش دورهای : باید به طور دورهای بیم دتکتورها را آزمایش کرد تا اطمینان حاصل شود که به درستی کار میکنند و باطل نشدهاند.