فروشگاه برق و اتوماسیون صنعتی | فروش برق صنعتی 
لیست مطالب این مقاله :
سیستم اعلام حریق چیست ؟
دسته بندی سیستم اعلام حریق چیست ؟
تفاوت بین حلقه و زون در سیستم اعلام حریق چیست ؟
اجزای سیستم اعلام حریق چیست ؟
اهمیت ایمنی سیستم حریق چیست ؟
مزایای استفاده از سیستم اعلام حریق چیست ؟
کنترل پنل سیستم اعلام حریق چیست ؟
سیستم اعلام حریق هوشمند چیست ؟
مزایای سیستم اعلام حریق هوشمند
نگهداری و نصب سیستم اعلام حریق چگونه است ؟
نحوه انتخاب سیستم اعلام حریق
آتش یکی از خطرناک‌ترین وقایعی است که ممکن است رخ دهد؛ در هر نقطه‌ای از جهان، هر دقیقه و هر روز. در حالی که آتش در بعضی موارد میتواند مفید باشد، اما همچنین میتواند بدترین دشمن ما نیز باشد. آتش، مخرب است و دود ناشی از آتش یک فضای سمی و خطرناک ایجاد می‌کند. تشخیص سریع آتش و کنترل آن میتواند زندگی‌ها، اموال و صدمات جبران‌ناپذیر بسیاری را نجات دهد.
امروزه، زمینه تشخیص آتش سوزی به‌طور چشمگیری پیشرفت کرده است. سیستم‌های اعلام حریق با توانایی تشخیص دود و حرارت و دستگاه‌های هشداردهنده، برای حفظ ایمنی زندگی، به هم ترکیب شده‌اند. هدف از سیستم اعلام حریق اتوماتیک، تشخیص وقوع حریق، هشدار دادن به کنترل پنل و مقامات مناسب و اطلاع‌رسانی به اشخاص برای هرگونه اقدام است.
سیستم اعلام حریق چیست ؟
سیستم اعلام حریق چیست؟ مجموعه‌ای از تجهیزات حیاتی است که شامل دتکتورهای دود، حرارت، شعله و گاز می‌شود. این تجهیزات برای شناسایی علائم حریق و هشدار دادن از طریق آژیرها و فلاشرها به‌کار می‌روند. استفاده صحیح از این سیستم میتواند زندگی‌ها و دارایی‌ها را در مواجهه با حریق نجات دهد و از تلفات جانی و مالی جلوگیری کند. با این حال، آمار نشان می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد پروژه‌های سیستم‌های اعلان حریق در کشور پس از چند ماه بی‌توجهی و بلااستفاده می‌مانند، که این موضوع نگران‌کننده‌است.
اکنون ، سیستم‌های اعلام حریق به‌طور گسترده در انواع ساختمان‌ها و اماکن مسکونی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیستم‌ها به منظور کاهش خسارات ناشی از حریق و همچنین اطلاع‌رسانی به ساکنین در صورت وقوع حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به اهمیت بالای آنها در ایجاد ایمنی و اطمینان در برابر حریق، این سیستم‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و نیازمند مداومت و نظارت دقیق هستند.
سیستم‌های اعلام حریق به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- ۱. دستی
- ۲. اتوماتیک
در سیستم‌های دستی، هنگامی که آتش مشاهده می‌شود، فرد باید دکمه مربوط به آژیرها را فشار دهد تا اعلان حریق فعال شود و سایر افراد را هشدار دهد. اما این روش با محدودیت‌هایی همراه است؛ زیرا اعلان حریق تنها در صورت حضور فردی در محل ارسال می‌شود. علاوه بر این، پس از فعال شدن آژیرها، ساکنین مجبور به تخلیه کلیه ساختمان می‌شوند بدون اطلاع دقیق از مکان حریق در ساختمان.
سیستم اعلام حریق به دو دسته‌ی متعارف (کانونشنال ) و آدرس‌پذیر تقسیم می‌شود. در سیستم آدرس‌پذیر، علاوه بر اعلان حریق (هشدارهای صوتی و بصری)، مکان دقیق وقوع حریق نیز بر روی صفحه نمایش نمایش داده می‌شود. اما در سیستم اعلام حریق متعارف، چندین دتکتور که یک منطقه از ساختمان را پوشش می‌دهند و به آنها یک زون می‌گوییم، به صورت پیوسته به تابلو کنترل مرکزی وصل می‌شوند. بنابراین، هر زون نماینده یک منطقه از ساختمان است.
(مطالعه مطلب درباره تفاوت سیستم های آدرس پذیر و متعارف نیز میتواند برای شما مفید باشد .)
سیستم اعلام حریق بی سیم
سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم بدون نیاز به سیم‌کشی بین پنل کنترل آتش و سایر دستگاه‌ها عمل می‌کنند. بیشتر این سیستم‌ها از فناوری هوشمند پیشرفته استفاده می‌کنند و می‌توانند در سیستم‌های خانه‌هوشمند با کاربردهای مختلف نرم‌افزاری یکپارچه شوند. در این سیستم‌ها، سیگنال از ردیاب‌ها با فرکانس رادیویی به صفحه کنترل انتقال می‌یابد. معمولاً این سیستم‌ها در مکان‌هایی استفاده می‌شوند که امکان سیم‌کشی یا دسترسی به تمام نقاط آنها وجود ندارد.
تفاوت بین حلقه و زون در سیستم اعلام حریق چیست ؟
تفاوت اصلی بین حلقه و زون در سیستم اعلام حریق در نحوه سازماندهی و ارتباط دستگاه‌های اعلام حریق است.
– در سیستم زون، هر طبقه یا قسمت از ساختمان به عنوان یک منطقه (زون) تعریف می‌شود که شامل تعدادی دستگاه اعلام حریق می‌شود. این دستگاه‌ها از طریق یک سیم به کنترل پنل متصل می‌شوند.
– در حلقه یا لوپ، سیم کشی به صورت حلقوی یا لوپی از ترمینال خروجی کنترل پنل خارج شده و از طریق دستگاه‌های مختلف اعلام حریق عبور می‌کند و سپس به کنترل پنل بازمی‌گردد. این حلقه میتواند شامل چندین دستگاه اعلام حریق باشد و در صورت قطع یا از دست رفتن سیم، محل وقوع مشکل را به دقت نشان می‌دهد.
بطور کلی، هر سیستم اعلام حریق از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
- مرکز کنترل اعلام حریق: که وظیفه کنترل و مدیریت ورودی‌ها و خروجی‌ها را بر عهده دارد.
- تجهیزات ورودی: شامل انواع دتکتورهای دود، حرارت، گاز، شعله، شستی اعلام حریق و…
- تجهیزات هشداردهنده: شامل آژیرهای اعلام حریق، فلاشرها و…
- منبع تغذیه: که وظیفه تامین انرژی الکتریکی سیستم را در طول دوره فعالیتش بر عهده دارد.
- تجهیزات جانبی: شامل انواع ماژول‌های ورودی و ماژول‌های خروجی که برای ارتباط سیستم اعلان حریق با سایر سیستم‌ها و تجهیزات به کار می‌روند.
مقاله پیشنهادی : دتکتور دودی چیست ؟
مقاله پیشنهادی : دتکتور حرارتی چیست ؟
اهمیت ایمنی سیستم اعلام حریق چیست ؟
حفاظت از افراد: ایمنی سیستم حریق از افراد در برابر خطرات جانی و مواد مضر دود حفاظت می‌کند و به آنها زمان کافی برای خروج از محیط حریق داده می‌شود.
حفاظت از مال و دارایی: این سیستم‌ها به جلوگیری از خسارات اقتصادی ناشی از آتش‌سوزی و حریق در مکان‌های کاری و اقامتی کمک می‌کنند.
مقابله با آتش‌سوزی در مراحل ابتدایی: ایمنی سیستم حریق به شناسایی و مقابله با آتش‌سوزی در مراحل ابتدایی آن کمک می‌کند و از گسترش آتش به سایر نقاط جلوگیری می‌کند.
مزایای استفاده از سیستم اعلام حریق چیست ؟
استفاده از سیستم اعلام حریق در آتش‌نشانی به دو مزیت اصلی منجر می‌شود. اولین مزیت این است که این سیستم، انسان‌ها را از وقوع آتش آگاه می‌کند و فرصت فرار را فراهم می‌سازد، که این امر میتواند جان افراد را نجات دهد. مزیت دیگر استفاده از این سیستم این است که با سرعت بیشتری اطلاع رسانی می‌کند و بدین ترتیب میتواند آسیب‌های مالی را کاهش دهد. همچنین، با فراهم کردن آگاهی سریعتر به افراد و امکان ورود سریعتر سازمان آتش‌نشانی، این سیستم میتواند وقفه کمتری در فعالیت‌های کسب و کار ایجاد کند.
کنترل پنل سیستم اعلام حریق چیست ؟
این پنل‌ها مرکزی‌ترین نقطه کنترل سیستم اعلام حریق هستند. بیایید به هر یک از این دسته‌ها به صورت خلاصه نگاهی بیاندازیم:
1. کنترل پنل اعلام حریق متعارف : این پنل‌ها وظیفه مانیتورینگ و کنترل اطلاعات اعلام حریق را بر عهده دارند، از جمله اعلان حریق و ارسال اطلاعات به افراد مربوطه.
2. کنترل پنل اعلام حریق آدرس‌پذیر : این نوع پنل‌ها، قابلیت تعیین مکان دقیق آتش‌سوزی را دارند. به علاوه، می‌توانند اطلاعات اضافی مانند درجه حرارت را نیز ارسال کنند.
3. کنترل پنل اعلام حریق اطفاء : این پنل‌ها علاوه بر اعلام حریق، کنترل سیستم‌های اطفاء حریق را نیز بر عهده دارند. این سیستم‌ها ممکن است دارای حسگرها و دستگاه‌های اطفاء مانند اسپرینکلرها یا سیستم‌های خنک‌کننده باشند.
4. کنترل پنل اعلام حریق بی‌سیم : این پنل‌ها برای استفاده در مکان‌هایی که نصب سیم‌کشی سخت است یا نیاز به اتصالات سریع دارند، طراحی شده‌اند. آنها اطلاعات را بی‌سیم به دیگر دستگاه‌ها ارسال می‌کنند.
5. کنترل پنل‌های ترکیبی : این نوع پنل‌ها می‌توانند ویژگی‌های مختلفی را ادغام کنند، از جمله اعلام حریق معمولی، آدرس‌پذیر، و اطفاء. این نوع پنل‌ها برای تجهیزاتی که نیاز به چندین عملکرد دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سیستم اعلام حریق هوشمند چیست؟
سیستم اعلام حریق هوشمند یک سیستم پیشرفته و یکپارچه است که از تجهیزات متصل به هم تشکیل شده است. این تجهیزات، مانند سنسورها، دتکتورها، و پنل‌های کنترل، اطلاعاتی را در مورد وقوع حریق یا خطرات دیگر جمع‌آوری می‌کنند و به صورت هوشمندی آن را تحلیل و ارزیابی می‌کنند. سپس، در صورت لزوم، اقداماتی مانند فعال‌سازی آژیرها یا اطفاء حریق را آغاز می‌کنند. از مزایای این سیستم می‌توان به تشخیص دقیق‌تر حریق، کاهش تعداد اخطارهای نادرست، و افزایش سرعت واکنش به حوادث اشاره کرد.
دتکتورها در تجهیزات آتش‌نشانی نقش مهمی دارند. وقتی که دتکتورها دود یا حرارت را احساس می‌کنند، اطلاعات مربوطه را جمع‌آوری می‌کنند و به کنترل پنل یا دستگاه اعلام حریق می‌فرستند. این کنترل پنل بررسی می‌کند که آیا حریق اتفاق افتاده یا نه و در صورت لزوم، دستورهای لازم برای فعال‌سازی آژیرها یا فلاشرها را ارسال می‌کند. به این صورت، کنترل پنل میتواند به عنوان مرکز کنترل و ارتباط بین دستگاه‌های آشکارساز و دستگاه‌های هشداردهنده عمل کند.
مزایای سیستم اعلام حریق هوشمند
- اتصال به دیگر تجهیزات امنیتی : این سیستم قابلیت اتصال به سایر تجهیزات امنیتی ساختمان را دارد که امنیت را بهبود می‌دهد.
- هزینه‌ی کمتر برای نگهداری و تعمیر : نگهداری و تعمیر این سیستم با هزینه کمتری صورت می‌گیرد، که از لحاظ مالی مزیتی است.
- مانیتورینگ 24 ساعته : این سیستم به صورت پیوسته ساختمان را مانیتور می‌کند و در صورت وقوع حریق به موقع هشدار می‌دهد.
- تنظیم حساسیت : امکان تنظیم حساسیت تجهیزات آشکارساز در این سیستم وجود دارد که از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است.
- تشخیص دقیق آتش سوزی : این سیستم به موقع حریق را تشخیص داده و با ارسال هشدارات، از وقوع خسارات جانی و مالی جلوگیری می‌کند.
- با ترکیب این مزایا، سیستم اعلام حریق هوشمند بهبود امنیت ساختمان را فراهم می‌کند و از جلوگیری از وقوع حریق و خسارات ناشی از آن پشتیبانی می‌کند.
نگهداری و نصب سیستم اعلام حریق چگونه است ؟
بدون شک، محل نصب دستگاه مرکز اعلام حریق باید کاملاً روشن و قابل دسترسی باشد تا در هنگام بروز حوادث، به‌راحتی قابل مشاهده و دستکاری شود. بنابراین، لازم است مکانی که در آن تابلو کنترل مرکزی نصب شده است، به طور خاص مجهز به سیستم روشنایی اضطراری باشد، تا در شرایطی که نور معمولی قطع شده باشد، همچنان این دستگاه قابل مشاهده باشد و اطلاعات لازم برای اقدامات فوری در دسترس باشد.
کنترل پنل‌های اعلام حریق معمولاً در اتاق‌های نگهبانی یا حراست، مرکز اطلاعات هتل‌ها و در پروژه‌های صنعتی یا تجاری بزرگ، معمولاً در اتاق کنترل و بطور کلی در جایی که معمولاً افراد مسئول دائماً در آنجا حضور دارند و دسترسی به پنل برای آنها به راحتی امکان پذیر باشد، نصب می‌شود. این موقعیت استراتژیکی این اتاق‌ها، به افراد مسئول اجازه می‌دهد که در صورت بروز حادثه، به سرعت واکنش نشان دهند و اقدامات لازم را به منظور اطفای حریق و تامین ایمنی افراد در ساختمان، انجام دهند.
تابلوهای کنترل مرکزی باید در محل‌هایی نصب شوند که احتمال وقوع آتش‌سوزی در آنها کمتر است، اما همزمان، فعالیت و حرکت پرسنل نگهداری و مدیریت ساختمان در آن محیط بیشتر است. این امر میتواند کارکنان را قادر به سریع واکنش به هشدارهای حریق کند و به آنها اجازه دهد که به سرعت به نقاط خطرناک حرکت کنند و اقدامات لازم برای مهار آتش‌سوزی را انجام دهند. با این کار، امنیت و ایمنی افراد و دارایی‌های ساختمان بهبود می‌یابد و اثرات منفی حوادث حریق کاهش می‌یابد.
به‌طور تکمیلی، نقشه‌های پلان ساختمان و سیستم اعلام حریق در محل نصب مرکز اعلام حریق باید به‌صورت بایگانی و نگهداری شوند تا نیروهای آتش‌نشانی که از خارج ساختمان در محل حاضر می‌شوند، با دسترسی آسان به این نقشه‌ها و مستندات فنی، بتوانند عملیات امداد را بهتر و سریعتر راهبری کنند. این اطلاعات برای هدایت عملیات نجات و اطفای حریق در صورت وقوع حادثه اساسی و بسیار حیاتی می‌باشند و در تصمیم‌گیری‌های اورژانسی بسیار مؤثر هستند. این اقدامات به آتش‌نشانان امکان می‌دهد تا با دقت و سرعت بیشتری به نقاط مهم ساختمان حرکت کرده و در کنترل و مدیریت حوادث حریق بهتر عمل کنند، که این امر میتواند زمان و زندگی‌ها را نجات دهند .
با توجه به تنوع برندها و مدل‌های مختلف تابلوهای کنترل مرکزی، بسیار مهم است که در هر مرحله از فرآیند استفاده از کنترل پانل‌های اعلام حریق، از جمله طراحی، نصب، راه‌اندازی و خدمات پس از فروش، به دقت به کاتالوگ‌ها و دستورالعمل‌های ارائه شده توسط سازنده آن پایبند بمانید. این کنش از مهم‌ترین روش‌های اطمینان حاصل کردن از عملکرد صحیح و بهینه‌ی تجهیزات است. به این ترتیب، امنیت و قابلیت اعتماد سیستم اعلام حریق شما به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت.
نحوه انتخاب سیستم اعلام حریق
انتخاب سیستم اعلام حریق باید بر اساس نیازها و شرایط خاص هر محیط و ساختمان انجام شود. برخی از عوامل کلیدی که در انتخاب سیستم اعلام حریق مورد توجه قرار می‌گیرند عبارتند از:
1. اندازه و نوع ساختمان: ابعاد و نوع ساختمان (مثلاً مسکونی، تجاری، صنعتی) تاثیر زیادی در انتخاب سیستم اعلام حریق دارد.
2. خطرات موجود: ارزیابی خطرات موجود در محیط، مانند نوع فعالیت‌های انجام شده، مواد قابل اشتعال، و شرایط آتش‌نشانی، در تعیین نوع سیستم اعلام حریق تأثیرگذار است.
3. قوانین و مقررات محلی: بررسی قوانین محلی و الزامات آتش‌نشانی که برای ساختمان یا محیط مربوطه اعمال می‌شود.
4. ظرفیت مالی: میزان بودجه موجود برای نصب و نگهداری سیستم اعلام حریق نیز نقش مهمی در انتخاب دارد.
با توجه به این عوامل، سیستم‌های اعلام حریق ممکن است شامل اعلام‌های صوتی، سیستم‌های آدرس‌پذیر، دتکتورهای دودی یا حرارتی، و دیگر تجهیزات مرتبط باشند.
