توان راکتیو چیست؟
توان راکتیو وتوان اکتیو یک مفهوم اساسی برای تجزیه و تحلیل و درک سیستم برق AC است. به طور کلی، این کمیت فقط برای سیستم های الکتریکی جریان متناوب (AC) تعریف می شود. توان راکتیو یکی از مولفه های توان کل یا همان توان ظاهری در یک مدار AC است که منشأ آن در تغییر فاز بین شکل موج ولتاژ سینوسی و جریان است. به عنوان دامنه نوسان توان بدون انتقال خالص انرژی تعریف می شود. توانراکتیو محصول جانبی یک سیستم AC است که در هادی قدرت به جلو و عقب در حال حرکت است ، یعنی در طول یک سیکل بین منبع و وسیله در حال جابجایی است.
بنابراین مقدار متوسط توان راکتیو صفر است، که به این معنی است که بار هرگز توانراکتیو را مصرف نمی کند. در مورد مدار سه فاز، در هر لحظه توان راکتیو سه فاز به صفر می رسد. برای تمایز از توان اکتیو که در بار مصرف میشود و علامت آن وات W است ، توانراکتیو به جای وات، با “ VAR ” که مخفف Volt Ampere Reactive است اندازه گیری می شود.
«توان حقیقی» (real power) یا «توان اکتیو» (Active power)
رابطه بین توان ظاهری و توان اکتیو یا حقیقی بهصورت زیر خواهد بود:
ضریب توان (PF) × توان ظاهری (S) = توان اکتیو (P)
«ضریب توان» (power factor) یا PF، بهعنوان نسبت بین توان اکتیو برحسب وات و توان ظاهری برحسب ولت-آمپر تعریف میشود
P=S*PF
بطور مثال
اگر توان ظاهری یک مصرف کننده یک کیلو وار باشد و ضریب pF هم برابر با هشت دهم باشد ، توان واقعی برابر با 800 خواهد بود.
P=S*PF=1000*.08=800w